تاثیر خوراک دام ها بر افزایش شیردهی دام
شیر به عنوان مهمترین فراورده لبنیاتی در نظر گرفته می شود که از حساسیت بالایی برخوردار بوده و بعد از دوشیده شدن فقط تا ۲ الی ۳ روز می‌توان آن را نگهداری کرد. در واقع در این مدت باید اقدامات و تمهیدات لازم جهت پیاده سازی عملیات های مختلف بر روی شیر به منظور پاستوریزه کردن آن و یا تبدیل آن به انواع فرآورده های لبنیاتی مانند خامه، کره، دوغ و … انجام شود. اهمیت این موضوع باعث شده تا در کارخانه های تولید کننده انواع فرآورده های لبنیاتی و یا در انواع کارگاه ها و حتی فروشگاه های لبنیاتی است دستگاه ها و تجهیزات لبنیاتی مختلفی جهت تولید انواع محصولات در بهترین کیفیت و مهمتر از همه در مدت زمان کوتاه استفاده شود. دستگاه خامه گیر، شیر سردکن، کره گیر، شیردوش گاو و گوسفند، بیدون و … نمونه از تجهیزات لبنیاتی است که از آن ها در مراحل مختلف کار استفاده می شود.
در این بین یکی از مهمترین مواردی که تاثیر قابل توجهی در درامد و سوددهی دارد. در واقع اهمیت این موضوع سبب شده تا پرورش دهنده ها و افرادی که در دامداری ها فعالیت می کنند از تکنیک ها و روش های متعددی برای افزایش شیردهی دام استفاده کنند. از جمله یکی از مهم ترین فاکتور های که در بالا بردن میزان شیردهی دام مورد نظر گرفته می شود، رژیم غذایی و خوراک دام است. البته باید در نظر داشت که به طوری کلی میزان شیردهی دام ها تنها به غذا و رژیم غذایی محدود نمی شود بلکه موارد اساسی تری مانند ژنتیک، بهداشت، آسایش، رفتار انسان و همچنین شرایط محیط نیز در میزان و افزایش شیردهی دام تاثیر گذار است. البته در فصل های سبز و پر آب می توان به راحتی میزان شیردهی دام ها را بالا ببرد ولی در فصل های خشک و سرد، این مورد می تواند بسیار چالش برانگیز باشد.
بررسی روش های افزایش شیر گاو
با ساتناد بر بررس های صورت گرفته روش های متعددی برای افزایش شیردهی دام وجود دارد که استفاده از برخی از مهم ترین آن ها در فصل پاییز و زمستان به شدت توصیه می شود. در ادامه به صورت دقیق به بررسی این موارد خواهیم پرداخت.
تاثیر تغذیه در افزایش شیردهی دام
یکی از مهم ترین مواردی که در بالا بردن میزان شیردهی دام ها باید مورد توجه قرار داده شود، بحث تغذیه است. در سیستم گوارشی گاوها بالایی میلیارد ها میکروارگانیسم وجود دارد، از این رو با تغییر دادن نوع غذای و رژیم می توان شکمبه این دام ها را تحت تاثیر قرار داده و دستخوش برخی تغییرات قرارداد؛ البته تغییر یافتن رژیم غذایی به طور معمول تاثیر منفی دارد. برای گاوهای شیرده در دوره خشکسالی یا همان فصل های زمستان و پاییز باید همراه با غذای اصلی از کنسانتره به منظور تامین و جبران مواد ضروری استفاده شود. البته تغییر دادن ناگهانی رژیم غذایی می تواند زیان های جدی را در گاو های شیرده ایجاد کند از این رو این فرایند باید در بازه زمانی درست و با مواد غذایی با ارزش و مناسب صورت بگیرد.
در همین راستا باید توجه کرد که گاو هایی که به تازگی فرایند زایش را انجام داده اند باید زمان بالا رفتن میزان شیردهی را در حدود 120 روز بعد از این دوره در نظر بگیرد. در واقع بعد از 4 ماه یعنی معادل 120 روز بعد از زایمان باید حتما تمهیدات لازم برای ایمن کردن دام ها و ایجاد برنامه غذایی مناسب برای جلوگیری از بیماری شدن آنها در نظر گفته شود. از این رو باید با توجه به مقدار مواد غذایی باید به میزان مناسب کنسانتره نیر یک نوعی ویتامین است در اختیار گاوهای شیرده قرار داده شود تا بدین شکل تمامی کمبود های مربوط به تغذیه در بهترین حالت ممکن جبران گردد. در همین راستا رعایت کردن 3 مورد بسیار مهم امری ضروری می باشد چرا که سبب افزایش شیردهی دام ها می شود؛ این موارد عبارت اند از :
- بالا بردن میزان مصرف و خوراک بین 5 تا 9 کیلو گرم کنسانتره مخصوص گاو شیری، البته 4 ماه بعد از زایمان.
- بهره گیری از یک مکان مناسب که دارای سیستم تهویه استاندارد است.
- غذا دادن و خوراندن 4 تا 12 کیلوگرم ماده نیاسین به منظور پایین آوردن جسم کتونی در خون
شایان ذکر است که به همراه کنسانتره مصرف انواع خوراکی های دیگر نیز در این زمینه تاثیر گذار می باشد . دقت کنید که در رابطه با مصرف کنسانتره نیز تنها کمیت ضروری و پر اهمیت نیست، بلکه کیفیت و ارزش غذایی آن بسیار مهم و حائز اهمیت است.
در رابطه با موضوع تغذیه گاو نیز باید دقت کنید که بالا بردن دفعات غذادهی خود یک فاکتور بسیار مهم برای افزایش شیردهی دام است.
بالا بردن تعداد دفعات غذا دادن به دام
با در اختیار گذاشتن مقدار مواد غذایی زیاد، ذخیره چربی در شکمبه گاو بالا می رود که این امر به نوبه خود باعث کاهش شیردهی گاو می شود، در همین راستا مطرح شده که باید دفعات خوراک دهی گاو افزایش پیدا کند . با بیشتر کردن و افزایش دادن تعداد وعده غذایی بدون شک مورد مهم چربی شکمبه صورت نمی پذیرد و در این حالت به طبع نتیجه بالا رفتن میزان شیر خواهد شد . علاوه بر افزایش تعداد خوراک دهی، باید تعداد دفعات شیردوشی نیز افزایش پیدا کند . برای راحت تر کردن این کار می توانید از دستگاه شیردوش برقی گاو استفاده کنید.
بررسی کیفیت مواد غذایی
در رابطه با کیفیت مواد غذایی اولین نکته پر اهمیت و قابل توجه بهره گیری از 55 درصد علوفه به همراه 45 درصد کنسانتره است تا بدین شکل نیاز گاو شیرده با تغذیه مناسب به طور کامل تامین گردد . تغذیه گاو شیری با بهره گیری از انواع مکمل های معدنی و ویتامین ها به عنوان حیاتی ترین فاکتور به منظور افزایش شیر گاو است؛ به همین دلیل باید دارای کیفیت بالایی بوده و املاح و ویتامین های مورد نیاز را برای رفع نیاز های گاو تامین نماید . اگرچه مصرف کردن غذا با کیفیت و علوفه سبب می شود که ویتامین های لازم برای سلامتی دام ها تامین گردد، ولی در صورت پایین آمدن کمیت یا کیفیت؛ راه حل استفاده از کنسانتره گاو شیری است که تامین کننده انواع ویتامین های مورد نیاز شامل ویتامین آ ، دی ، ای و بیوتین و … بوده و به عنوان بهترین مکمل در نظر گرفته می شود.