طرز تهیه ماست خانگی
امروزه انواع فرآورده های لبنیاتی جایگاه قابل توجهی را در زندگی همه مردم در کشورهای مختلف به خود اختصاص داده است. در همین راستا برخی از کارخانه‌ها و شرکت‌ها به منظور تولید انواع فرآورده های لبنیاتی وارد عرصه شدند و توانستند انواع محصولات مانند شیر، ماست، پنیر و … برا در بهترین کیفیت و بسته بندی تولید و در اختیار مصرف کننده قرار دهند. شایان ذکر است که وجود مواد نگهدارنده و برخی افزودنی ها در ماست یا سایر محصولات لبنیاتی باعث شده تا برخی افراد به خصوص خانم ها به منظور تولید ماست با کیفیت و سالم به صورت خودکفا اقدامات لازم را در نظر بگیرند. این افراد می‌توانند به سادگی با استفاده از چند روش ساده به تهیه ماست خانگی بپردازند و یک طعم عالی و به دور از مواد شیمیایی را در وعده های روزانه خود تجربه کند.
همانگونه که میدانید بیشتر محصولات لبنیاتی از شیر مشتق می شود و به همین دلیل به منظور افزایش سوددهی تا جای ممکن شیر و مواد موجود در آن را به چند محصول تبدیل می کنند. همین امر باعث شده تا بیشترین محصولات از نظر ارزش غذایی و مواد مخصوص در آن در مقایسه با نمونه های ارگانیک و تولید شده در خانه از کیفیت نسبتا پایین تری برخوردار باشد و مهمتر از همه برای نگهداری طولانی مدت در ترکیبات آنها از برخی مواد شیمیایی استفاده شود.
بدون شک می دانید که در ایام قدیم بیشتر خانوارها اصولاً همه مواد غذایی و محصولات مورد نیاز را به صورت طبیعی یعنی در خانه تولید می کردند و همین امر می‌توان راز اصلی سلامت افراد جامعه در این دوره در نظر گرفت. اهمیت موضوع باعث شده تا بیشتر افراد متخصص و صاحب‌نظر توزیع کنند که مردم تا جای ممکن برخی از مواد غذایی مهم مانند فرآورده های لبنیاتی را در منزل تهیه کنند. در ادامه طرز تهیه ماست خانگی را به صورت دقیق و گام به گام توضیح خواهیم داد.
بررسی نحوه تهیه ماست خانگی
1- برای تهیه ماست در خانه، به عنوان گام نخست باید شیر پاستوریزه که فاقد آنتی بیوتیک یا هر نوع مواد افزودنی است، را خریداری کنید.
2- بعد از این که شیر باکیفیت و سالم خریداری کردید، باید آن را به میزان مورد نیاز و ضروری بجوشانید. شایان ذکر است که شل یا سفت بودن محصول نهایی یعنی ماست به میزان جوشیدن شیر بستگی دارد. از این رو اگر فرد شیر را بر روی حرارت معتدل و ملایم قرار دهد، در این حالت حدود 15 تا 20 درصد از آب موجود در شیر بخار می شود و در نهایت محصول نهایی یعنی ماسن سفت تر خواهد بود.
3- در گام سوم، باید اجازه دهید که دمای شیر تا تقریباً 40 درجه سانتی گراد کاهش پیدا کند، تا جایی که با دست زدن به آن احساس سوختگی نکنید.
4- اکنون در این قسمت باید 2 قاشق غذاخوری ماست را برای هر 1 لیتر شیر سرده شده اضافه کنید و سپس آن را به خوبی هم بزنید. البته توصیه می شود، قبل از افزودن ماست، آن را با کمی شیر ترکیب نمایید تا به حالت نرم در بیاید و سپس به شیر بیفزایید.
5- اکنون ظرفی که شیر مایه زده شده وجود دارد را با استفاده از پتو یا پارچه گرم به مدت 2 الی 3 ساعت پوشش دهید تا دمای آن پایین نیاید. شایان ذکر است که این روش تحت عنوان گرمخانه گذاری شناخته می شود و انجام آن برای تهیه ماست خانگی امری ضروری است.
6- در نهایت ظرفی که ماست و محتویات در آن قرار دارند را در یخچال قرار دهید و تا چند ساعت اجازه دهید که خنک شود. در این مدت نباید به آن دست بزنید چرا که حالت و شکل خود را از دست می دهد.
بررسی برخی نکات مهم جهت تهیه ماست خانگی
چنانچه ماست مایه زده را که در حالت شکل گرفتن است، قبل از خنک شدن کامل، تکان داده یا در آن قاشق فرو کنید، متاسفانه در آن آب تشکیل می شود. از این رو باید حتماً ماست را به مدت چند ساعت تا یک روز در یخچال قرار داده و با آن کاری نداشته باشید تا کاملاً خنک شده و شکل بگیرد. ولی اگر ماست مورد نظر به هر دلیل آب انداخت، لازم نیست که آن را دور بریزد؛ می توانید همین ماست را بدون نگرانی مصرف کنید. در واقع جالب است بدانید که آب ماست در اصل همان سرم شیر است که که از ارزش غذایی فوق العاده بالایی برخوردار بوده و دارای مقادیر قابل توجه انواع ویتامین های محلول و ویتامین های گروه B است.
چنانچه طعم محصول نهایی شما یعنی همان ماست ترش شد می‌توانید علت اصلی آن مواردی مانند بالا بودن دمای شیر مایه زده شده، عدم تازه بودن مایه ماست، زیاد بودن میزان مایه ماست، طولانی بودن مدت زمان تخمیر، بالا بودن میزان دمای گرمخانه گذاری و کند بودن فرآیند سرد شدن ماست بعد از خروج از مرحله گرمخانه در نظر گرفت.
اگر طعم ماست بعد از درست کردن و حالت گرفتن به صورت شیرین یا در واقع بدون مزه بود، می توانید علت های آن را مواردی مانند پایین بودن مایه شیر زده شده به ماست، تازه بودن مایه، شیرین بودن مایه و کوتاه بودن زمان گرمخانه گذاری در نظر گرفت.
برای حل برخی از مشکلات اصلی هنگان تهیه ماست خانگی می توانید از روش های زیر استفاده کنید:
- اگر در ماست آب جمع شد، می توانید با استفاده از یک دستمال کاغذی آب را جذب کنید.
- اگر ماست مورد نظر بعد از درست شدن به حالت شل در آمد، ظرف دارای ماست را درون یک ظرف دیگر در آن آب در حال جوشش است قرا دهید و صبر کنید که تا چند دقیقه این فرایند جوشش ادامه پیدا کند.
- در صورتی که ماست به طعم شور بود، توصیه می شود که آن را در داخل یک پارچه تمیز بریزید و سپس آن را از دهانه گره زده و از یک نقطه آویزان کنید. البته باید زیر پارچه یک ظرف مناسب قرار دهید تا آب اضافی خارج شده و در داخل آن بریزد.
استفاد از تجهیزات لبنیاتی
امروزه بالا رفتن میزان آگاهی مردم سبب شده تا شرکت های متعددی در زمینه طراحی و تولید انواع تجهیزات لبنیاتی فعالیت کنند. پیرو همین امر این شرکت ها و کارخانه ها توانسته اند انواع دستگاه کره گیر ، خامه گیر و … تولید کنند، که کاربر می تواند با استفاده از آنها به راحتی در مدت کمتر از 1 ساعت و به صورت اتوماتیک با کمترین دخالت، دست به تولید انواع فراورده های لبنیاتی مانند کره، دوغ، خامه، شیر کم چرب و … بزنند. البته هنگام خرید دستگاه باید به اعتبار و قدمت شرکت تولید کننده و مهم تر از آن به گارانتی و خدمات پس از فروش ارائه شده به همراه محصول توجه کنید.